به نقل از «فارس»

ضرورت بازخوانی عهدنامه ترکمانچای برای جلوگیری از تداوم انحرافات در روایت‌های تاریخی منطقه/ ١٩۵ مین سالگرد عهدنامه ترکمانچای و ایران

تاریخ انتشار: ۲ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۶۵۶۸۵

به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، حسن گلی ظهر امروز در نشست تخصصی واکاوی پیامد‌های فرهنگی و ادبی عهدنامه ترکمانچای در ایران و قفقاز که به مناسبت ١٩۵ مین سالگرد انعقاد عهدنامه ترکمانچای در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان برگزار شد، اظهار داشت: در رابطه با روایت و تحلیل عهدنامه خسارت بار ترکمانچای تحریفاتی رقم خورده است که این تحریفات در کنار مفاد عهدنامه ترکمانچای سرنوشت ساکنان قفقاز را در مسیری تامل برانگیز رقم زده و تبعات آن در حوزه های مختلف  هنوز  هم ادامه دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: این قرارداد باعث ایجاد وضعیت ژئوپلتیک کنونی شده است که البته برخی در صدد تغییر آن هم هستند و طبیعی است اگر در این خصوص اصرار کنند باید به ژئوپلیتیک قبل از ترکمانچای برگشت.

گلی تصریح کرد :  بعد از فروپاشی شوروی نبرد روایت ها در قفقاز تشدید شده  و روایت ایرانی   مبتنی بر واقعیت های تاریخی  در مقابل  روایت های غیر واقعی و تحریف آلود قرار گرفته است که در این میان استفاده و بهره برداری از قالب های مختلف هنری و ادبی برای ارائه واقعیات تاریخی امری ضروری است تا نسل‌های جدیدی که در منطقه  تربیت می‌ شوند، نگاهی واقعی   به ایران داشته باشند. 

معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره کل گفت: بر اساس رسالت اداره کل در قبال مسائل فرهنگی و ادبی تصمیم گرفته ایم تا پیامد‌های فرهنگی و ادبی عهدنامه ترکمانچای در ایران و قفقاز  را با حضور اساتید و صاحبنظران این حوزه مورد بررسی قرار دهیم و ببینیم بعد از انفکاک جغرافیایی و سیاسی این منطقه به لحاظ فرهنگی، مذهبی و ادبی چه اتفاقی افتاد ه است. 

گلی در ادامه به تشریح دو جریان موازی در قفقاز پرداخت و گفت : بعد از عهدنامه  ترکمانچای از یک سو شاهد تلاش مردمی برای حفظ نمودهای فرهنگ ایرانی - اسلامی  و از سوی دیگر نظاره گر سیاستگذاری  جریان حاکمیتی مخصوصا بعد از روی کار آمدن کمونیست ها به منظور محو نشانه های فرهنگ ایرانی و اسلامی در این منطقه هستیم. 

وی تاکید کرد: متاسفانه یکی از خلاء‌ها در این حوزه عدم صحبت با مردم در رابطه با پیامدهای عهدنامه ترکمنچای است که به مرور زمان باعث شده تا   واقعیت ها در سایه هویت سازی های غیرر واقع  قرار گیرد و لذا لازم است اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه نسبت به تبیین مسائل منطقه همت گمارند. 
گفتنی در این نشست حاضران به تبیین مسائل و موضوعات مهم در حوزه پیامد‌های فرهنگی و ادبی عهدنامه ترکمانچای پرداختند.

گزارش فارس حاکی است، یکم اسفند ۱۲۰۶ شمسی عهدنامه ترکمانچای امضا شد و این‌طوری شد: «حدود ۳۰ هزار کیلومترمربع شامل حدود ۲۰ هزار کیلومترمربع از ارمنستان امروزی، حدود ۵ هزار کیلومترمربع از ترکیه امروزی شامل کوه‌های آرارات و شهر ایغدیر که در آن زمان بخشی از خانات ایروان بود و حدود ۵ هزار کیلومترمربع از جمهوری آذربایجان امروزی از ایران جدا شد».

این تازه دومین عهدنامه بود که در دوره فتحعلی قاجار و در پی شکست نیروهای نظامی قاجار در جنگ‌های ۲۵ ساله با روسیه تزاری بسته شد و تکه کوچک‌تری از ایران را جدا کرد وگرنه عهدنامه مهم‌تری که یک تکه بسیار بزرگ از ایران را جدا کرد، عهدنامه گلستان بود و این‌طوری بود: «این پیمان در سال ۱۱۹۲ خورشیدی امضاء شد و حکومت قاجار ولایت قفقاز، ارمنستان، ایالت‌های شرقی گرجستان و بخش‌های غربی گرجستان در ساحل دریای سیاه را به روسیه تزاری واگذار کرد. طی این قرارداد در مجموع ۱۴ ولایت قفقازی ایران (گنجه و قره‌باغ، ولایت‌های شکی، شیروان، قبه، دربند، بادکوبه، داغستان و گرجستان، محال شوره‌گل، آچوق‌باشی، گروزیه، منگریل و آبخاز، بخشی از سرزمین تالش) به تصرف روس‌یه تزاری درآمد... در نتیجه این عهدنامه ایران حدود ۲۲۰ هزار کیلومترمربع از سرزمین خود (وسعت خاکی) به همراه ۱۳۶۰ کیلومتر خط ساحلی در دریای خزر (۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار کیلومتر وسعت آبی) و ۳۱۰ کیلومتر خط ساحلی در دریای سیاه (۲۰ هزار کیلومترمربع وسعت آبی) خود را از دست داد».

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: تبریز عهدنامه ترکمانچای عهدنامه گلستان قاجار روسیه تزاری کوه های آرارات اصحاب فرهنگ و هنر هزار کیلومترمربع عهدنامه ترکمانچای فرهنگی و ادبی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۶۵۶۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همسایگان ایران مجاهدت‌های نیرو‌های مسلح در حراست از خلیج فارس را می‌ستایند

به گزارش جام جم آنلاین، امیر سرتیپ آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح به مناسبت ۱۰ اردیبهشت ماه روز ملی خیلج فارس پیامی صادر کرد.

متن پیام به این شرح است:

دهم اردیبهشت ماه که در تقویم رسمی کشور به نام روز ملی خلیج فارس نامیده شده است؛ روزی است که یادآور حماسه از خود گذشتگی ملت سرافراز ایران در موضوع بازپس گیری جزیره هرمز از نیرو‌های متجاوز پرتغالی است.

در تاریخ ایران زمین، روز ملی خلیج فارس در امتداد هویت تاریخی و تمدن دیرپای این سرزمین است. تمدنی که بر شالوده فرهنگ هنر و پایداری بنیان نهاده شده تا خلیج نیلگون همیشه فارس، از زمره مستحکم‌ترین اسناد حقوقی در جهان باشد.

این روز که مقارن با اخراج استعمارگران از منطقه است؛ بیانگر واقعیت‌ها، اسناد و مدارک تاریخی، سیاسی، جغرافیایی، باستان شناسی و مردم شناسی منطقه حیاتی و راهبردی خلیج فارس است. در واقع خلیج فارس یک نام جاودانه و عمری ۶۰۰۰ ساله به موازات هویت جغرافیایی ایران می‌باشد.

خلیج فارس این پهنه آبی تمدن ساز، به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در طول تاریخ و از هزاره‌های پیش از میلاد تاکنون، همواره در همه زبان‌ها و به طور مستمر نامی شناخته شده در کتاب‌ها، سفرنامه‌ها، اسناد، نقشه‌ها، پژوهش‌های تاریخی و اسناد بین‌المللی و زبان‌های مختلف با نام کهن خلیج فارس پیوسته مورد اشاره، تصریح و تاکید مورخان و پژوهشگران به ویژه در منابع معتبر عربی و اسلامی بوده است.

در واقع قدیمی‌ترین اسناد موجود درباره خلیج فارس به دوران یونان باستان برمی‌گردد و تا زمان حال تمام اسناد و نوشته‌های مورخان و جهانگردان در طول چند سال گذشته همواره از خلیج فارس به عنوان نامی که از ابتدا روی این آبراه مهم و بزرگ وجود داشته است؛ یاد کرده‌اند.

کرانه‌های این آب‌های نیلگون از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب متاثر از فرهنگ عمیق و اصیل ایرانی- اسلامی و متاثر از این سرزمین بزرگ و کهن است. در این میان وجه برجسته ارزشمند تنگه هرمز خلیج فارس، گویای زیست فرهنگی و هنرمندانه مردمان این دیار است که با قدرت راهبردی و اندیشه مرزداری عجین شده است تا جلوه‌های دیرپای تمدنی را باشکوه‌تر و نمونه‌های تازه‌تر آن را غنی‌تر به نمایش گذاشته و جهان عرضه کنند.

آب‌های نیلگون خلیج فارس و دریای عمان در دهه‌های اخیر به ویژه در مقطع جنگ تحمیلی که تهدیدات گسترده جهان خاران و دست نشاندگان آنها بر این منطقه متمرکز شده بود شاهد مجاهدت‌ها و پایمردی‌های رزمندگان نیرو‌های مسلح در حفظ حراست از هویت و ماهیت تاریخی این آبراه حیاتی بوده و همسایگان جمهوری اسلامی ایران در این منطقه راهبردی نیز دلاورمردی و رشادت جوانان ایران در این زمینه را می‌ستایند.